Kruistocht
De afgelopen dagen staan de media bol van het bericht dat de emeritus bisschop van Roermond, Mgr. Gijssen, zich meer dan 50 jaar geleden schuldig zou hebben gemaakt aan ontucht met twee jongetjes. Men put zich uit om toch vooral geen invalshoek onvermeld te laten: Gijssen was immers het gezicht van een uiterst conservatief katholicisme, vanuit Rome geparachuteerd in de opstandige Nederlandse kerkprovincie. Een man met strenge morele principes, die hij tot afkeer van de goegemeente ook vaak had verkondigd. Iedere vorm van seks buiten het huwelijk en zeker homoseksuele betrekkingen pasten daar, conform de RK leer volstrekt niet in.
Dus toch! Wat zijn het toch een stel hypocrieten, die priesters en wat zijn ze toch voortdurend door de kerk in bescherming genomen. Ook in het “geval Gijssen” was de kerk immers al circa een maand voorafgaand aan de publicaties op de hoogte van de door de Klachtencommissie voor seksueel misbruik in de RK kerk gegrond verklaarde klacht? De kerk had dus wéér niets geleerd en de zaak wéér onder de pet willen houden.
Ik vroeg mij bij al die berichten meteen af hoe de commissie tot die gegrondverklaring had kunnen komen. Gijssen is immers vorig jaar overleden en het misbruik zou zich meer dan 50 jaar geleden hebben afgespeeld. Hoewel de klachtencommissie is opgezet vanuit de wens te komen tot verzoening en er dus geen sprake is van gejuridiseer over bijvoorbeeld verjaring en rechtmatige verkrijging van bewijs, mag je toch aannemen dat er enige waarborg in acht genomen wordt. Zou er dan steunbewijs zijn aangetroffen door de commissie? Bijvoorbeeld een of meer getuigen, die uit eigen wetenschap konden verklaren?
Vandaag, twee dagen nadat de storm begon las ik dan eindelijk de uitspraak. Ik citeer:
Er zijn meer dan vijftig jaren verstreken sedert de feiten die klager aan aangeklaagde verwijt zich hebben afgespeeld. Alleen al door het tijdsverloop en het overlijden van aangeklaagde zijn deze feiten niet meer in detail te onderzoeken. Wel is voor de Klachtencommissie –ondanks het feit dat aangeklaagde stelt dat de door klager geuite klachten geen betrekking hebben op zijn persoon- aannemelijk geworden dat klager seksueel is misbruikt door aangeklaagde, zoals door klager is beschreven. De Klachtencommissie is hiervan overtuigd geraakt door de authentieke wijze waarop en de details waarmee klager zijn verhaal in zijn klaagschrift heeft beschreven en ter zitting heeft verteld. Voorts heeft de Klachtencommissie kennis genomen van de zaak met zaaknummer: 2011-T390 waarin eveneens over seksueel misbruik door aangeklaagde wordt geklaagd.
Een en ander in onderling verband en samenhang bezien ondersteunt naar het oordeel van de Klachtencommissie voldoende de aannemelijkheid van het seksueel misbruik van klager door aangeklaagde. De Klachtencommissie heeft geen reden te twijfelen aan de stelling van klager dat het aangeklaagde was die klager heeft misbruikt.
Kortom: doordat klager geloofwaardig overkomt en omdat er nog iemand klaagt over dezelfde persoon wordt het bisdom geadviseerd de klacht gegrond te verklaren, hetgeen het bisdom ook prompt doet. De bisschop:
Bisschop Wiertz neemt de adviezen van de klachtencommissie om de klachten gegrond te verklaren over. Mgr. Wiertz betreurt het misbruik en het leed dat de slachtoffers is aangedaan. Hij heeft de slachtoffers zijn excuses aangeboden voor het berokkende leed en tegenover hen zijn spijt uitgesproken. Ook ervaart Mgr. Wiertz het als zeer verdrietig dat de latere kerkelijke positie en voorbeeldfunctie van oud-bisschop Jo Gijssen beschadigd zijn.
De bisschop van Roermond organiseert zelfs terstond een boeteviering om alsnog as op het episcopale hoofd te smeren. Dat wil de massa immers?
Nu ben ik als strafpleiter natuurlijk een scherpslijper en een zeur en is deze procedure niet te vergelijken met een strafproces, maar het is toch onverdraaglijk dat de nagedachtenis van een overledene (bisschop of niet, aartsconservatief of niet) door zijn eigen instituten op basis van 2 keer niks zo door het slijk wordt gehaald? Ik zie de motivering van een strafvonnis al voor me:
“Aangezien we niet zo moeilijk moeten doen over verjaring en we de feiten dus niet meer konden onderzoeken en ongeacht de ontkennende verklaring van de verdachte acht de rechtbank de verklaring van de aangever en de wijze waarop deze die ter zitting heeft afgelegd (aangever heeft gehuild), zodanig betrouwbaar dat het feit bewezen wordt geacht en de verdachte strafbaar”.
Hoe kan het bestaan dat er in de media niemand, maar dan ook niemand een kritische vraag stelt over de uitspraak van de Klachtencommissie en de klakkeloze overname daarvan door het bisdom? Is het omdat het “maar” over Bisschop Gijssen gaat? Een onhandige man met een ongemakkelijke boodschap in een volledig geseculariseerde maatschappij? Of zijn we straks allemaal vogelvrij? Ik hoop dat Teeven en Opstelten deze uitspraak nooit onder ogen zullen krijgen.
Klasse(n)justitie ?
Met enige regelmaat duiken er in de media berichten op over de stand van zaken in het faillissement van vastgoedgigant Eurocommerce, de vele daaraan gelieerde vennootschappen en hun voormalige eigenaar Ger Visser. De teneur van al die stukken is altijd hetzelfde: er is weer eeens een vonnis, al dan niet in kort geding gewezen, dat door de curatoren of banken is gewonnen en waarvan de strekking is dat Visser in het zicht van al die faillissementen vermogensbestanddelen heeft “laten verdwijnen”.
Eerst waren het een stuk of 12 Ferrari’s, vervolgens Hotel de Roskam in Gorssel, een jacht in de Mediterranee, bedrijfspanden, hypotheken, de auto’s waarin de Vissertjes rijden en de huizen waarin ze wonen en als voorlopig klapstuk de paardjes die vele miljoenen moeten opbrengen . Allemaal kort voor het faillissement voor een appel en een ei verpatst of onderdeel geworden van een schimmige schijnconstructie met als enig doel ze te onttrekken aan het zicht van boedel en schuldeisers. In al die vonnissen komt de rechtbank tot de conclusie dat sprake is van onttrekking aan de boedel, benadeling van schuldeisers, paulianeus handelen en ga zo maar door. Daar komt nog bij dat de administratie volgens de curatoren niet op orde en beneden de maat was. Voor de liefhebber: alle faillissementsverslagen zijn in te zien op de website van JPR Advocaten: www.jpr.nl . Smullen!
Uiteraard hebben curatoren aangifte gedaan van bedrieglijke bankbreuk, valsheid in geschrift en wat dies meer zij. Toch heeft ome Ger maar 1 of 2 dagen vastgezeten in het kader van het door justitie opgestarte strafrechtelijk onderzoek. Ondanks zijn vrijlating gaat het onderzoek door. Weliswaar leggen al die civiele rechters andere maatstaven aan dan de strafrechter, maar hoe moeilijk kan het, gelet op de onderstaande tekst nu zijn:
Als schuldig aan bedrieglijke bankbreuk wordt gestraft hetzij met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren en geldboete van de vijfde categorie, hetzij met één van deze straffen, hij:
die in staat van faillissement is verklaard, indien hij ter bedrieglijke verkorting van de rechten van zijn schuldeisers:
1. hetzij lasten verdicht heeft of verdicht, hetzij baten niet verantwoord heeft of niet verantwoordt, hetzij enig goed aan de boedel onttrokken heeft of onttrekt;
2 .enig goed hetzij om niet, hetzij klaarblijkelijk beneden de waarde heeft vervreemd;
3 .ter gelegenheid van zijn faillissement of op een tijdstip waarop hij wist dat het faillissement niet kon worden voorkomen, een van zijn schuldeisers op enige wijze bevoordeeld heeft of bevoordeelt;
4 .niet voldaan heeft of niet voldoet aan de op hem rustende verplichtingen ten opzichte van het voeren van een administratie ingevolge artikel 15i van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek, en het bewaren en te voorschijn brengen van boeken, bescheiden en gegevensdragers in dat artikel bedoeld;
Naar het zich laat aanzien blijven banken, fiscus en andere crediteuren, in de verschillende faillissementen achter met vorderingen die totaal honderden miljoenen euro’s zullen bedragen. Afgaande op de faillissementsverslagen en de vorengenoemde vonnissen, ziet het er naar uit dat Visser sr. in ieder geval heeft geprobeerd een substantieel deel daarvan naar zichzelf en zijn familie toe te harken voor het te laat was. Paardjes naar zoonlief, De Roskam naar dochterlief, huis naar de stichting Sayonara (lachen!) en ga zo maar door.
Uiteraard is een en ander een complexe boel, uiteraard moet een en ander worden uitgezocht en uiteraard kost dat tijd. Maar waarom mag Visser dat allemaal in vrijheid afwachten? Als “mijn” veelplegertjes voor de diefstal van een paar sokken of twee pakken kipfilet een paar weken de bak indraaien? Is het onderzoek niet een grond voor voorlopige hechtenis? Is er, gelet op de stelselmatige en lichtvaardige wijze waarop de feiten lijken te zijn gepleegd geen ernstige vrees voor herhaling? Of gelden dat soort gronden alleen voor de losers onder ons en niet voor quasi nette meneren in veel te dure pakken. Waarom mogen die in hun paleizen blijven wonen en in hun ordinaire auto’s blijven rijden?
Toen een fotograaf van De Stentor onlangs een foto van De Roskam wilden maken n.a.v. het uitgesproken faillissement, kwam Visser net met paard en wagen voorbij. Niks aan de hand. (foto: Jan Houwers)
Strenger Straffen
Zolang ik advocaat ben klinkt de roep om strengere straffen en zolang ik advocaat ben stijgen de straffen. Desalniettemin blijft de politiek het strafrecht misbruiken voor electorale doeleinden. Het bekt nu eenmaal lekker om te spreken van linkse rechters en werkstrafjes. Daar kunnen dalende misdaadcijfers niet tegenop.
Tot het aantreden van het duo Opstelten en Teeven hielden de respectievelijke ministers van justitie zich aan de regels die daar al een paar honderd of zelfs een paar duizend jaar voor hadden gegolden. Regels als “Ne bis in Idem” (dat je niet twee keer voor dezelfde zaak kunt worden berecht), de scheiding der machten, het legaliteitsbeginsel (geen straf zonder voorafgaande strafbepaling) zijn allemaal beginselen die zich sinds de Romeinen, of toch in ieder geval de Fransen hebben bewezen als belangrijke pijlers van de rechtstaat. Daarbij komt dat je als minister de adviezen van Hoge Colleges van Staat als de Raad van State serieus dient te nemen. Daarin zitten immers de grootste (ervarings-)geleerden van het land terwijl ministers komen en gaan.
Zo niet Teeven en Opstelten. In hun niet aflatende geldingsdrang is geen enkel rechtstatelijk beginsel veilig. Waar beschaafde ministers van Justitie als van Agt, Donner en Hirsch Ballin zich wekenlang niet buiten hadden durven vertonen na een vernietigend oordeel van de Raad van State, lijkt het wel alsof Teeven en Opstelten zonder enige schaamte, een verzameling van dit soort adviezen aanleggen. Niet gehinderd door dit soort academisch gewauwel voeren ze de ene na de andere wet ongewijzigd in. Om over adviezen van de Raad voor de Rechtspraak en de Nederlandse Orde van Advocaten maar niet te spreken. Niet dat dat veel meer veiligheid brengt, overigens. Voor het merendeel betreft het veranderingen voor de Bühne, of vindt de praktijk wel weer een weg om onder de betreffende regel uit te komen.
Een voorbeeld zijn de ingevoerde taakstrafverboden (artikel 22 b Wetboek van Strafrecht). Een taakstraf mag, grofweg, niet worden opgelegd bij bepaalde delicten (waaronder zedendelicten) en ook niet als de verdachte in de afgelopen vijf (!) jaar al eens eerder een werkstraf opgelegd heeft gekregen voor een soortgelijk feit. Rechters, advocaten en soms zelfs Officieren van Justitie, haten dit artikel. Rechters sowieso omdat ze er niet van houden dat de wetgevende macht zich met de rechterlijke macht bemoeit, zeker daar waar het gaat om de strafoplegging. Allen ergeren zich omdat in veel gevallen waarin artikel 22 b van toepassing is of lijkt, het volstrekt ongepast is om de betreffende verdachte een gevangenisstraf op te leggen. De redenen daartoe zijn legio: iemand is ontzettend zielig, zwakbegaafd, raakt bij gevangenisstraf alles kwijt, heeft zijn leven net weer op orde en ga zo maar door.
Inmiddels is het dus een soort van sport geworden om te voorkomen dat 22b moet worden toegepast. Sommige rechters zijn daar heel open in: ze negeren het artikel of zeggen erbij dat ze de Trias Politica een hogere rechtsnorm achten…. Andere rechters leggen in een zaak waar zeker een werkstraf zou zijn opgelegd een geheel voorwaardelijke straf op, waardoor er de facto met dank aan Teeven en Opstelten dus lager wordt gestraft dan voor de invoering van 22 b! Er zijn rechters die leggen 1 dag gevangenisstraf op en daarnaast een werkstraf (dat mag dan weer wel). Één dagje bajes is tenslotte meer een uitje dan een straf. Advocaten bepleiten op grote schaal en vaak succesvol dit soort alternatieve afdoeningen en Officieren van Justitie negeren in veel gevallen 22 b compleet en eisen gewoon een taakstraf. Wat niet weet, wat niet deert.
Een tweede voorbeeld van de ogenschijnlijke daadkracht van het illustere duo zijn de financiële maatregelen die worden getroffen. Er komt een kostenveroordeling in het strafrecht, de gedetineerde moet na zijn invrijheidstelling een deel van de detentiekosten betalen, de kosten van de pro deo advocaat worden op hem verhaald en gemaakte kosten mogen niet meer van de criminele winst worden afgetrokken. Tel daarbij op de ontneming van het wederrechtelijk verkregen voordeel en de aan het slachtoffer te betalen schadevergoeding en een kind kan zien dat iemand met een aanzienlijke schuld uit de gevangenis komt.
Bij een straf langer dan een paar maanden is een gedetineerde meestal alles kwijt. Aangezien uitkeringen worden gestopt en de huur dus niet wordt voldaan, is er geen huisvesting. Vaak is de gehele inboedel “verdwenen” en zijn er achterstanden in de betaling van alles. En dat terwijl het merendeel van de gedetineerden nu niet in de misdaad terecht is gekomen vanwege hun grote welstand. Integendeel. Meestal is armoede, onderontwikkeling, verslaving of milieu de reden.
Het niet betalen van een aantal van deze posten leidt tot (u raadt het al): vervangende hechtenis of gijzeling. Op die manier komt de ex-gedetineerde dus weer fluks vast te zitten tenzij de schulden worden voldaan. Omdat de banen voor zojuist uit de bajes losgelaten verslaafden of zwakbegaafden nu eenmaal niet voor het opscheppen liggen zit er maar 1 ding op: stelen of hennep kweken. Gevolg van dit soort krachtdadig ingrijpen is dus dat er meer misdaad in plaats van minder misdaad ontstaat en dat de kosten voor de Staat alleen maar oplopen. De kosten van 1 dag gevangenisstraf bedragen tenslotte een veelvoud van de te betalen vergoedingen, boetes en wat dies meer zij.
Teeven en Opstelten afficheren zichzelf als echte crimefighters, maar ondertussen weten zij ook wel dat al dit soort maatregelen eerder contraproductief werken, geld kosten en ellende veroorzaken. Zij zullen immers ook de geschiedenis ingaan als degenen die het grootste aantal gedetineerden met een biertje op de bank aan het enkelbandje hebben gelegd. Dat is tenslotte lekker goedkoop. Dat doet er allemaal niet toe. Als de kiezer maar denkt dat het dankzij hen zo veilig is geworden.
Gratis Geld (1)
Het Nederlandse belastingstelsel kenmerkt zich sinds een aantal jaren niet alleen door een fijnmazig systeem van heffingen, maar ook door een woud aan toeslagen en aftrekposten. De Belastingdienst Toeslagen deelt, zoals de naam al doet vermoeden geld uit ten behoeve van bepaalde kosten van levensonderhoud. Daarnaast is er de hypotheekrenteaftrek, de kinderbijslag, studiefinanciering e.d.
Bij de invoering van met name de toeslagen deed zich direct een probleem voor: de controle of iemand wel recht had op de betreffende toeslag bleek enige tijd in beslag te nemen, waardoor de toeslagen pas na enige vertraging konden worden uitgekeerd. De aanvragers kwamen daardoor in de problemen bij de betaling van hun huur, ziektekostenverzekering, kinderopvang en ga zo maar door.
De tweede kamer, en dan met name het smaldeel links van het midden, was in paniek: Kan de Minister er misschien voor zorgen dat die toeslagen onmiddellijk worden uitgekeerd? Om de kamer te apaiseren besloot de Minister om dan maar de methode toe te passen die men ook bij ondernemers hanteert: voorlopige toekenning en controle achteraf. Het bleek een historische vergissing. Jaren en jaren later bleek de fraude daardoor zo groot geworden dat er alsnog een Staatssecretaris over struikelde.
Er bleek een horde van mensen actief die met hun eigen DigiD of die van een ander, alle soorten toeslagen en voorlopige teruggaven aanvroeg. Hoewel de werkwijze in de media vooral als “Bulgarenfraude” bekend is komen te staan, zijn er naar verluid honderden zaken aan het licht gekomen, waarbij de verdachten zeker niet alleen Bulgaren waren. De werkwijze was simpel: je vult op het betreffende digitale formulier in dat je een baan hebt bij, laten we zeggen, Shell en dat je € 70.000,= per jaar verdient. Je vult € 20.000,= in bij bijzondere ziektekosten en ziedaar: binnen een paar dagen wordt er € 10.000,= aan bijzondere teruggave op je rekening gestort. Of op de rekening van iemand anders, wat jij wilt. Er werd niet gecontroleerd of er wel een loonbelastingaansluiting was bij Shell op jouw naam, of de rekening waar het geld heen moest wel op je naam stond, of bijvoorbeeld of je een uitkering genoot.
Dat zelfde gold bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag voor niet bestaande kinderen, met verzonnen BSN-nummers, wonend op een niet bestaand adres, waarvoor uiteraard ook huurtoeslag werd aangevraagd. Vaak met een jaar terugwerkende kracht. Gratis geld voor iedereen! Aldus zijn er naar schatting honderden miljoenen uitgekeerd aan mensen die nooit een dubbeltje daarvan terug zullen betalen. De positie van de Staatssecretaris was onmogelijk: ofwel vooraf controleren en te laat betalen, ofwel controle achteraf en de fraudedeur wijd openzetten. Zeker iemand die is opgeleid als jurist en nauwelijks kennis en ervaring met de Belastingdienst had, had geen schijn van kans.
Inmiddels verzekert iedereen dat dit soort fraude niet meer kan en dat de grootste boosdoeners in ieder geval worden vervolgd. De meesten van hen heeft voor tussen de € 500.000,= e € 2.000.000,= gefraudeerd.
Er kondigt zich op dit moment alleen een nieuwe hausse aan zaken aan: fraude met de kinderopvangtoeslag. Een rekenvoorbeeld: Een echtpaar verdient samen ca. € 2.500,= netto per maand. Hij € 1.750,= en zij € 800,=. Er zijn 3 kindertjes waarvoor fulltime kinderopvangtoeslag wordt aangevraagd. Die wordt verleend: € 1.450,= netto per maand. Eerste vraag: waarom wordt er (netto!) meer betaald dan een bijstandsuitkering voor een gezin? Die 3 kindjes hoeven immers alleen maar gedurende vijf dagen tijdens kantooruren te worden opgevangen? Ze hoeven niet gevoed, gekleed, verzekerd, ze hoeven niet te reizen, te sporten en wat niet al. Waarom kost dat meer dan een bijstandsuitkering? Vraag twee: wie past er nu daadwerkelijk op die kindertjes? Antwoord: opa en oma! Die hebben zich namelijk in laten schrijven bij een gastouderbureau. Gastouderbureau “pakt” € 250,= per maand (waar ze niets voor hoeven te doen), opa en oma doen het graag en gratis en de familie heeft het netto € 3.700,= te besteden in plaats van € 2.500,=. Goed geregeld!
Duizenden en duizenden toeslagen zijn en worden er uitgekeerd. Het Openbaar Ministerie heeft de handen vol aan het opsporen en vervolgen van gastouderbureaus die aan geen enkele regel bleken te voldoen en van ouders die opa en oma geen cent hebben betaald en dus valsheid in geschrift hebben gepleegd. In werkelijkheid hadden ze immers helemaal geen kinderopvangkosten.
De kosten van al dit gedoe zijn niet te becijferen, maar moeten in de honderden miljoenen, zo niet miljarden lopen. Hoezo crisis? We barsten uit onze voegen van het geld. Het wordt alleen in een soort carrousel rondgepompt. Alleen al de uitvoeringskosten moeten astronomisch zijn. 9 miljoen (!) mensen ontvangen de een of andere toeslag. Die worden allemaal geadministreerd en gecontroleerd. Dat kost wat. Dan heb ik het nog niet over de hypotheekrenteaftrek en de kinderbijslag. Is het niet vreemd dat zelfs de meest gefortuneerden ieder kwartaal een paar honderd pop overgemaakt krijgt? Ons gezien krijgt voor 3 kinderen ieder kwartaal bijna € 800,=. Gewoon: zomaar gratis geld. Naar verluid krijg je dat ook als je inmiddels in een land woont met een aanzienlijk lagere levensstandaard en kan dat in verband met allerlei verdragen niet worden afgeschaft.
Al deze toe- en bijslagen zijn historisch zo gegroeid. Kinderbijslag om echte armoede te verminderen voor gezinnen met grote gezinnen en om het gezin de hoksteen van de samenleving te laten zijn en blijven, kinderopvangtoeslag om meer vrouwen aan het werk te krijgen, hypotheekrenteaftrek om de bouw en het huizenbezit na de oorlog te stimuleren en huurtoeslag om de hoge huren in stand te houden. Verder is de noodzaak voor al deze toeslagen ontstaan omdat eerlijk werk al lang geen eerlijke beloning meer oplevert. Politiemensen, buschauffeurs en andere steunpilaren van onze maatschappij worden al jaren als kostenposten gezien en verdienen het zout in de pap niet meer. Dat was ook de bedoeling: men wilde af van de kostwinner. Ook de partner (lees: vrouw) moest aan de slag. Of die nu wilde of niet. Emanciperen was plicht.
De vraag is of de motieven die ooit golden, nu ook nog valide zijn. Wat zou er gebeuren als we die hele santenkraam af zouden schaffen? Hoeveel zou de inkomstenbelasting kunnen dalen? Hoeveel meer zou de “gewone man/vrouw” die nu al die toeslagen moet ontvangen om een beetje in leven te blijven, netto per maand overhouden? Heel wat denk ik zo. In ieder geval genoeg om zelf te bepalen hoe duur hij/zij wil wonen, hoe omvangrijk zijn/haar ziektekostenverzekering zou moeten zijn, of hij/zij wel of niet wil werken en of de kindertjes wel of niet naar de kinderopvang moeten. Het zou wel eens een emancipatie van de burger kunnen betekenen. De burger die niet langer bij de hand genomen wordt, maar zelf beschikt over zijn/haar lot. Het verdwijnen van de fraude met al deze systemen is dan een bonus die in het niet valt bij de rest.
Boetes
Op 24 februari meldde de Raad voor de Rechtspraak dat veel rechters zich zorgen maken over verzoeken tot gijzeling wegens niet betaalde boetes bij mensen bij wie geen sprake is van onwil, maar van onmacht.
Op Twitter ontstond meteen de discussie dat wie een auto kon rijden en wegenbelasting, verzekering en benzine kon betalen, dan ook zijn boetes maar moest voldoen. Op zich is dáár geen speld tussen te krijgen. Dat soort boetes krijgen we als automobilist tenslotte allemaal. Wie weet nog precies hoe hard hij of zij mag met al die flexibele maximumsnelheden?
Wie een inkomen heeft en auto rijdt weet dat je dat soort boetes gewoon moet betalen, omdat ze anders snel verdubbelen of verdriedubbelen. Ons soort mensen (voor het gemak gebruik ik deze handige maar gruwelijke term maar even) doet dat dan ook braaf. Anders wordt het als je van een minimuminkomen leeft en/of in de schuldsanering zit. Wie moet leven van tussen de € 60,= en € 80,= per week, kan zo’n boete niet of in ieder geval niet meteen betalen. De boete loopt op en leidt onherroepelijk tot vervangende hechtenis of gijzeling. Hoe de boete is ontstaan laat ik even buiten beschouwing. Het gaat erom dat arme mensen dus structureel in de cel komen voor dezelfde overtredingen als waarvoor “wij” achteloos een acceptgirootje invullen. In het geval van gijzeling moet er zelfs nog steeds worden betaald als de gijzeling achter de rug is. Is dat nu een rechtvaardige strafrechtpleging?
Daarnaast is er een categorie burgers die bekeuringen krijgen voor zake waarvoor “ons soort mensen” nooit maar dan ook nooit een bekeuring zal krijgen. “Zich ophouden op het station”, “Zich bevinden op straatmeubilair” en meer van dit soort verboden die uitsluitend dienen om een bepaalde categorie burgers in voorkomend geval te laten ophoepelen.
Of wat te denken van deze, waargebeurde situatie:
Ik verbalisant, belast met de surveillance in de binnenstad van Deventer, zag de mij ambtshalve bekende Jan Janssen. Janssen dronk een blikje bier buiten de daartoe aangewezen terrassen (direct gelegen naast het bankje waarop Janssen zat). Ik verbalisant zegde hem een bekeuring aan en vroeg hem om zijn legitimatie. Deze kon hij niet tonen, waarop ik hem een tweede bekeuring aanzegde.
Ik ben er zeker van dat ik in mijn nette pak een hele dag op een hekje bij het station kan gaan zitten (met of zonder biertje) zonder een bekeuring te krijgen. Deze mensen krijgen tenslotte geen bekeuring om wat ze doen, maar om wie ze zijn. Mensen die niets anders in het leven hebben dan met lotgenoten een beetje bij het station hangen worden door middel van dit soort bekeuringen (die ze heel zelden betalen en die ze dus vrijwel altijd in de bajes doet belanden), uit het straatbeeld gebannen. Wij nette mensen houden immers niet van dat gehang.
Het hele boetecircus is onrechtvaardig en dringend aan herziening toe. Ik wist al dat veel rechters het daarmee eens zijn. Het aantal vrijspraken wegens dit soort “futiele flutfeiten” is bij mij niet meer te tellen. Blij dat het ook bij de Raad voor de Rechtspraak is doorgedrongen.
De Mediacode en het Fotomoment
De Rijksvoorlichtingsdienst heeft, naar eigen zeggen ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer van het Koninklijk Huis enerzijds en ter voorlichting van de media anderzijds, eenzijdig de zogenaamde Mediacode afgekondigd. De strekking van die verrassend korte code is kortweg dat de RVD enige malen een zogenaamd Mediamoment zal organiseren en aankondigen, waartegenover de media zich dienen te onthouden van iedere inmenging in de persoonlijke levenssfeer buiten iedere officiële bijeenkomst. De code eindigt met het dreigement dat:
in geval deze code of een onderdeel daarvan naar het oordeel van het betrokken lid van het Koninklijk Huis door de media wordt geschonden, passende maatregelen kunnen worden getroffen en dat onder passende maatregelen onder meer wordt verstaan de (tijdelijke) uitsluiting bij accreditatie en juridische stappen door het betrokken lid van het Koninklijk Huis.
Kortom: wie ook maar een stap buiten de formele aangelegenheden van het Koninklijk Huis publiceert, wordt voortaan niet meer uitgenodigd of geduld bij formele gelegenheden, waaronder verreweg de belangrijkste: de fotomomenten met de Koninklijke familie. Opmerkelijk: zulks naar het oordeel van het betrokken lid van het Koninklijk Huis. Niet naar het oordeel van de RVD, het Ministerie van Algemene Zaken, Onze Minister of de rechter. Nee, naar het oordeel van het betrokken lid van het Koninklijk Huis. Het komt er dus op neer dat al te openhartige of al te nieuwsgierige onderzoeksjournalistiek, ogenblikkelijk door het betrokken lid van het Koninklijk Huis van een passende sanctie kan worden voorzien.
Het is duidelijk dat de mediacode geen wet of andere burgers bindende regel is. Er is geen enkel democratisch proces aan voorafgegaan. Desalniettemin houdt de overgrote meerderheid van de vaderlandse journalistiek zich stipt aan de Mediacode. Bij de minste ergernis wordt een journalist immers verboden exact dezelfde foto’s te maken van de prinsesjes in de sneeuw als 150 meegereisde collega’s. De gehele zichzelf respecterende journalistiek offert het stellen van kritische vragen of het maken van onthullende foto’s op aan verre van unieke foto’s van de Koninklijke familie tijdens een zorgvuldig georkestreerd en kritiekloos fotomoment.
Wie Maxima vraagt of Videla en haar vader elkaar bezochten en of er wellicht meer leden van de voormalige junta bij haar ouders over de vloer kwamen of zelfs komen, krijgt geen antwoord en kan rekenen op een boycot tot het einde der tijden. De altijd van wierook voorziene Oranje-adept Peter van der Vorst is tenslotte voor veel minder en zonder enige uitleg jarenlang verbannen uit het gevolg van trouwe en kritiekloze journalisten die het koninklijk huis achterna reizen. Toch zijn die vragen buitengewoon relevant. Wie een foto publiceert van (een van de leden van) het koninklijk huis buiten de foto-opportunities, krijgt steevast een proces aan de broek, dat steevast door de Oranjes wordt gewonnen. Kennelijk is er ook geen rechter te vinden die de (eenzijdig en ondemocratisch afgekondigde) mediacode gaat tegenspreken.
Ik ben geen voorstander van paparazzi-journalistiek, maar er zit wel erg veel ruimte tussen de hijgerige Engelse en Amerikaanse tabloidjournalisten en de kritiekloze braafheid van het Nederlandse journaille. De persoonlijke levenssfeer van de leden van het Koninklijk Huis wordt mijns inziens meer dan voldoende beschermd door de met bossen, hekken en marechaussees omzoomde paleizen in binnen en buitenland waarin zijn verblijven. Zodra ze zich daarbuiten vertonen dient het de democratische controle dat het grote publiek weet met wie zij zich ophouden, waar zij zijn en wat ze daar (op onze kosten althans) waaraan uitgeven. Dat legt de leden van het koninklijk huis beperkingen op, zeker. Die beperkingen staan echter in dezelfde verhouding als de beperkingen die beroemde filmsterren ervaren en die horen bij het leven dat zij hebben gekozen. Verder komt daar bij dat de leden van het koninklijk huis een leven in exorbitante luxe leiden, waarin alles maar dan ook alles voor hen wordt gedaan en betaald. Een paar ongeorkestreerde foto’s van de prinsesjes is dan een small price to pay.
Rutte en #OS2014
Op 7 februari 2014 werden de Olympische Winterspelen in Stosji geopend. Naar verluid de duurste ($ 40 mld voor 2 weken vermaak) en in ieder geval de meest omstreden Olympische Spelen ooit. Omstreden vanwege de met de voorbereidingen gepaard gaande corruptie en repressie, maar ook vanwege de in voering van de zogenaamde anti homowet die “homopropaganda” strafbaar stelt. Vooral om die laatste reden hadden vrijwel alle leiders van het “Vrije Westen” tevoren al laten weten niet te zullen verschijnen op het feestje van Vladimir Poetin. Obama, Merkel, Cameron, Hollande en vrijwel alles wat daar “onder”zit, ze lieten zich deels zelfs vervangen door erkend homoseksuele vertegenwoordigers. In de bedaarde termen van de internationale topdiplomatie een protest van formaat.
Ondanks aanzienlijke druk van verschillende lobbygroepen besloot de Nederlandse regering dat deze zich zou laten vertegenwoordigen door de hoogst denkbare afvaardiging. Niet alleen de Minister-president, maar ook de aan sport verslaafde koning en koningin zouden de Spelen bijwonen. De koning is tenslotte erelid van het IOC, aangezien hij het gewone lidmaatschap bij zijn inhuldiging heeft neergelegd om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen. Wat overigens het verschil in taken is tussen een erelid en een gewoon lid blijft mij in ieder geval tamelijk onduidelijk. Ze delen beide medailles uit.
Zo kon het gebeuren dat Minister-president Rutte tijdens de opening gezeten was op het hoogste plan, dat wil zeggen tussen de andere (wel verschenen) regeringsleiders en staatshoofden. Omdat het niet zo druk was op die tribune mocht zelfs zijn “persvoorlichter” Stefan Schrover (bijgenaamd “De Boswachter” of “De Kardinaal” en die Rutte heeft geërfd van Balkenende), tussen de Chefs d’ États aanschuiven.
De goedlachse premier vermaakte zich zoals te verwachten viel, opperbest. Gezeten naast meneer en mevrouw Erdogan en met respectievelijk 1 of twee rijen achter hem Loekasjenko, president van Wit Rusland en zijn zoontje en Janoekovistsj, (toen nog) president van Oekraïne. Daar zit je dan, op de dag die je wist dat zou komen…… Ik stelde me voor hoe zoiets gaat. Natuurlijk, kort voor de Olympische Spelen was er het bezoek geweest van WA en Maxima aan Poetin en er was die toestand met de activisten van Greenpeace die van een bezet booreiland waren geplukt en flux waren afgevoerd naar een treurige gevangenis aan het eind van de wereld. Of de wel heel tijdige vrijlating van die activisten het resultaat was van onderhandelingen tijdens het staatsbezoek en of de zware delegatie die #OS2014 zouden bijwonen de prijs was die daarvoor moest worden betaald zal wel altijd verborgen blijven. Misschien dat er bovendien nog andere zwaarwegende belangen waren. Iets met olie en gas of zo.
Wat daarvan ook zij, Rutte moet met alle egards naar die tribune zijn geleid en moet op enig moment hebben gezien welke collega’s daar nog meer zaten. Loekasjenko, zonder enige twijfel de laatste hardcore dictator in Europa die zonder enige scrupules iedere vorm van kritiek of democratisch sentiment met harde hand onderdrukt en zijn zoontje Nicolai. Loekasjenko was dikke maatjes met o.a. Saddam Hoessein, Ahmadinejad en Chavez. Tijdens een bezoek aan de laatste bleek de 9-jarige Nicolai onder zijn jasje een schouderholster met revolver te dragen. De wat bedrukt kijkende Janoekovitsj was op dat moment nog verwikkeld in de opstanden op het Maidanplein in Kiev. Een paar dagen later zouden snipers tientallen betogers doodschieten en zou hij door het parlement worden afgezet. We zouden ons allemaal verbazen over de klatergouden paleizen van Janoekovitsj en zijn prelatengevolg en al snel zou de roep klinken om hem (note bene in Den Haag!) te berechten.
Rutte moet zich kapot geschrokken zijn. Moest hij met deze boeven op de tribune gaan zitten? Gelukkig was de onvermoeibare slagschaduw van meerdere premiers, de eerder genoemde Stefan Schrover, aan zijn zijde. Iemand die door een VVD premier wordt overgenomen als voorlichter nadat deze jarenlang een CDA MP trouw heeft gediend, moet wel wat bijzonders te bieden hebben. Kort overleg (desnoods een knikje of een veelbetekenende blik) moet hen hebben doen besluiten geen rel te willen veroorzaken en zich er, verscholen achter de altijd studentikoze lach van de premier, doorheen te bijten.
Aldus zette Nederland zich definitief apart van het “Vrije Westen” en encanailleerde zich met tenminste 2 misdadige regimes ter wille van handelsbelangen en een paar Greenpeace-activisten, die toch hadden kunnen weten dat de Russen iets minder dociel zouden reageren op het enteren van een booreiland. Na de eerste medailles zou het nog erger worden. Onze schreeuwende vorst en zijn ergerlijk perfecte echtgenote werden geambushed door een in kosmonautenpak gestoken Poetin die zich, nadat hij (hoe toevallig) een van de weinige openlijk homoseksuele (of in ieder geval biseksuele) sporters in het Holland Heineken House had omhelsd, een Hollands biertje liet smaken. De handelsbelangen waren gered.
Rutte had moeten laten zien dat Nederland een oude democratie is. Een gidsland dat zich niet laat compromitteren, omkopen of dwingen. Rutte had een kaartje voor een staanplaats in Vak-K moeten vragen om tussen de Nederlandse supporters het Oranjegevoel te exporteren. Acute buikgriep, een vergeten afspraak of een val van de tribune, alles was beter geweest dan dit. Het volk maakt het allemaal niets uit. Die hebben hun Brood en Spelen, maar onze internationale reputatie en, erger nog, mijn nationale trots, ligt aan diggelen.
De rest is inmiddels geschiedenis. Janoekovitsj is afgezet, gevlucht naar (hoe kan het ook anders) Rusland en er dreigt oorlog op de Krim. Partijgenoot van Baalen feliciteert op het Maidanplein de betogers. Ze hebben gewonnen en welkom in Europa is de boodschap. Terug in Brussel wordt die laatste suggestie fluks ingetrokken. Wil wil er nu ruzie met Poetin? Wat deed die rare van Baalen daar? Het scheefgezakte beeld van Rutte op de Olympische Spelen oppoetsen? Ook dat zullen we nooit weten, ben ik bang. Veel geholpen heeft het in ieder geval niet. The damage has been done.
De Amerikaanse minister van defensie onder Bush jr. Donald Rumsfeld, is jarenlang achtervolgd door een foto waarop hij Sadam Hoessein de hand schudt. De kans is groot dat dat Rutte en het koningspaar ook gaat overkomen met de kiekjes van #OS2014. Blij dat ik er niet op sta.
De Rechten van de Mens
Op 10 december 1948 nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aan in een dappere poging de grondrechten van ieder mens vast te leggen. Vanzelfsprekend moest de Verklaring zien op alle mensen ter wereld, van alle rassen, nationaliteiten, geloven en overtuigingen. Vandaar het bijvoeglijk naamwoord “Universele”.
De Verklaring bevat onder andere overbekende rechten als vrijheid, gelijkheid en het recht op leven, maar daarnaast ook een aantal rechten die niet dagelijks worden geciteerd. Ik neem aan vanwege de grote schaamte die een mens overvalt bij lezing ervan. Ik zal dictaturen buiten beschouwing laten en mij beperken tot een paar aperte inbreuken op de Verklaring door landen die zichzelf zien als een baken van vrijheid en democratie in een overigens duistere wereld.
Artikel 5
Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch aan een wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing.
Artikel 9
Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige arrestatie, detentie of verbanning.
Artikel 10
Een ieder heeft, in volle gelijkheid, recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak door een onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke instantie bij het vaststellen van zijn rechten en verplichtingen en bij het bepalen van de gegrondheid van een tegen hem ingestelde strafvervolging.
Lezing van deze artikelen brengt bij mij onmiddellijk bij Guantanamo Bay en Abu Graib in gedachten. Waterboarding, sleepdeprivation en vernederingen, met medeweten en goedvinden toegepast door de regering van The Land of the Free, Home of the Brave. Overigens schijnen waterboarding en het onthouden van slaap te zijn verzonnen door juristen die, in opdracht van de federale overheid, zochten naar verhoormethoden die net geen “inhumane treatment” op zouden leveren. Vast staat wel dat juristen hebben verzonnen dat “enemy-combattants” geen soldaten zijn in de zin van het Verdrag van Geneve. Omdat de Verklaring geen rechtens afdwingbare rechten bevat, kunnen er dus meer dan 10 jaar na hun vaak willekeurige gevangenneming nog steeds mensen in kooien zitten die nog nooit een rechter van dichtbij hebben gezien.
Artikel 12
Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige inmenging in zijn persoonlijke aangelegenheden, in zijn gezin, zijn tehuis of zijn briefwisseling, noch aan enige aantasting van zijn eer of goede naam. Tegen een dergelijke inmenging of aantasting heeft een ieder recht op bescherming door de wet.
Toegegeven: in 1948 kon men nog niet weten van internet, e-mail en de mogelijkheden dat af te tappen. Sterker nog: het overgrote merendeel van de mensheid had nog geen telefoon en de NSA zou pas in 1952 worden opgericht. De gedachte dat onze eigen AIVD zich aan iets dergelijks schuldig zou maken leek lange tijd onzinnig. Inmiddels weten we beter, maar llopt iedereen weer door..
Artikel 23
Een ieder heeft recht op arbeid, op vrije keuze van beroep, op rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaarden en op bescherming tegen werkloosheid.
Een ieder, zonder enige achterstelling, heeft recht op gelijk loon voor gelijke arbeid.
Een ieder, die arbeid verricht, heeft recht op een rechtvaardige en gunstige beloning, welke hem en zijn gezin een menswaardig bestaan verzekert, welke beloning zo nodig met andere middelen van sociale bescherming zal worden aangevuld.
Artikel 24
Een ieder heeft recht op rust en op eigen vrije tijd, met inbegrip van een redelijke beperking van de arbeidstijd, en op periodieke vakanties met behoud van loon.
In grote delen van de wereld, vaak niet eens ver van ons verwijderd worden werknemers nog altijd als lijfeigenen behandeld. Zij laten zich zo behandelen om dat het beginsel van “voor hen een ander” bij verzet een nog uitzichtlozer leven betekent. Kinderarbeid floreert nog altijd, werktijden zijn vaak onmenselijk lang en van doorbetaalde vakantie heeft nog nooit iemand gehoord. Life is een onverminderde struggle en wij bezien het allemaal vanuit ons eigen Luilekkerland, waarin de markt om zo goedkoop mogelijk geproduceerde producten vraagt.
Artikel 25
Een ieder heeft recht op een levensstandaard, die hoog genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en zijn gezin, waaronder inbegrepen voeding, kleding, huisvesting en geneeskundige verzorging en de noodzakelijke sociale diensten, alsmede het recht op voorziening in geval van werkloosheid, ziekte, invaliditeit, overlijden van de echtgenoot, ouderdom of een ander gemis aan bestaansmiddelen, ontstaan ten gevolge van omstandigheden onafhankelijk van zijn wil.
Denkend aan bijvoorbeeld het platteland van Mali en Burkina Faso, waar de dood altijd op de loer ligt, waar 10% minder regen dan normaal tot (plaatselijke) hongersnood leidt, waar nauwelijks medische zorg is voor wie dan ook en waar niemand nog ooit heeft gehoord van voorzieningen tegen ziekte werkloosheid e.d., is het eigenlijk beschamend om te lezen. Wat heeft iemand in die gebieden aan deze rechten?
Het rijke deel van de wereld dat ik gemakshalve “Het Westen” zal noemen slaat zich met grote regelmaat op de borst dat er al zoveel is bereikt. Voortdurend wordt andere landen voorgehouden dat ze een voorbeeld moeten nemen aan de Universele Verklaring, die toch al meer dan 65 jaar oud is. Buitengewoon gratuite als je bedenkt dat het Westen zelf de Verklaring met voeten treedt. Hypocriet en opportunistisch als je bedenkt dat het Westen, ondanks de fenomenale rijkdom waar het op zit, zeker niet bereid is de rechten uit de Universele Verklaring afdwingbaar te maken, door hetgeen daarvoor nodig zou zijn ter beschikking te stellen.
Laten we de Verklaring omdopen tot de Universele Verklaring van de Rechten van de Westerse Mens en voor de rest van de wereld een iets minder ambitieuze, maar afdwingbare rechten bevattende Verklaring schrijven. Een Verklaring die door iedere wereldburger, in welk land ter wereld dan ook, kan worden ingeroepen om leven, vrijheid, gezondheid en bescherming tegen onrecht te verkrijgen. Dat kost een paar centen, maar uiteindelijk is het de enige manier om (weer) met onszelf en de rest van de wereld te leren leven.