De afgelopen weken hebben verschillende beroepsgroepen in ons land haast bij toerbeurt hun nood geklaagd over tekorten in geld, capaciteit, mensen en aandacht. De ene week de sociale advocatuur, de week erop de politie, de week daarop het OM en vervolgens (wat echt nooit gebeurt) de rechterlijke macht.

Als u mij 15 jaar geleden had voorspeld dat een lid van de Hoge Raad (Buruma) openlijk (bij Nieuwsuur) verklaart dat de Rechtsstaat in zwaar weer verkeert en dat hij zich ernstig zorgen maakt over de hele strafrechtsketen, dan zou ik  u niet hebben geloofd.

Als u mij 15 jaar geleden zou hebben gezegd dat een raadsheer en een rechter openlijk (weer Nieuwsuur) zeggen te vrezen voor de toekomst van de onafhankelijke rechtspraak , dan had ik u niet geloofd. In welk universum wordt 40% onbetaald overwerk nog redelijk geacht?

En als u mij 15 jaar geleden zou hebben gezegd dat de politie 16.000 zaken van mishandelde en bestolen burgers door de shredder zou halen bij gebrek aan capaciteit, dan had ik u ook niet geloofd.

En tot slot: als u mij 15 jaar geleden zou hebben verteld dat de gefinancierde rechtshulp zou worden afgebroken, vooral daar waar het procedures tegen de overheid betreft (het bestuursrecht) en dat er een soort poortwachter van overheidswege zou komen die moet beoordelen of de betreffende burger wel tegen de overheid kan en mag procederen, had ik u ook niet geloofd.

Al deze commotie leidt tot niets. Er worden wat Kamervragen gesteld, de minister mompelt wat dat hij het allemaal hard aan gaat pakken en dat is dat. Dat kan zo niet langer. Natuurlijk is er een broze coalitie die niemand in gevaar wil brengen en natuurlijk ligt er een financieel en anderszins dichtgetimmerd regeerakkoord, maar deze onderwerpen zijn te belangrijk om ze nog langer te negeren. Politie, OM, Rechters en advocaten zorgen er (mede) voor dat dit zo’n prettig land is. Een land waar je je veilig kunt voelen. Een land waar je niet bang hoeft te zijn voor onredelijk of onrechtvaardig overheidsoptreden. Een land waar je niet machteloos bent als je desondanks toch onrechtvaardig of onredelijk wordt behandeld.

Voordat rechters of leden van de Hoge Raad naar de media lopen, moet er heel wat aan de hand zijn. Zij behoren tot de allerbraafste ambtenaren, die uitermate loyaal zijn naar “Den Haag”. Er is dan ook heel wat aan de hand. Desondanks loopt in Den Haag iedereen gewoon door. Sterker nog: we zitten opgescheept met een minister zonder gezag. Een man die op zijn eigen ministerie naar verluidt “de stagiaire” wordt genoemd. Een bestuurskundige die niets van onze wereld weet en er ook niet erg in geïnteresseerd lijkt. Een man die bij voortduring onware en domme borrelpraat verkoopt omdat dat nu eenmaal scoort bij de onderbuik. Hij is in dat laatste overigens niet de enige. Ook Kamerleden bezondigen zich regelmatig aan het willens en wetens debiteren van onware stellingen, die ze blijven betrekken ondanks onmiddellijke tegenspraak van èchte autoriteiten op Twitter. De methode Trump werkt: bij betrapping gewoon doorliegen.

Dan is er de hypocrisie van de laatste jaren: De mond vol over bestrijding van de criminaliteit, maar ondertussen de helft van de gevangenissen sluiten. De mond vol over slachtofferrechten, maar ondertussen de middelvinger opsteken naar 16.000 aangevers die nog het geluk hadden dat hun aangifte werd opgenomen (duizenden worden met een smoesje weggestuurd). De mond vol over de toestand in Polen en Hongarije, maar hier de burger bij de rechter weghouden en de rechter laten verkommeren in een oceaan van werk. De lijst is eindeloos.

De rechtsstaat, de bescherming van de burger tegen de overheid en tegen elkaar, is te belangrijk om daar electorale spelletjes mee te spelen. Dat zou iedere partij, van helemaal “links” tot helemaal “rechts” moeten vinden. Een echte democratie organiseert zijn eigen tegenstand. Een echte democratie beschermt minderheden tegen de meerderheid.

En op het gevaar af voor populist te worden versleten is er ook nog dit: De minister-president tovert na de verkiezingen ineens de afschaffing van de dividendbelasting uit de hoge hoed. Naar nu blijkt op dringend verzoek van zijn “goede vriend”, de wereldvreemde baas van Unilever. Over de kosten daarvan lopen de schattingen uiteen, maar die zouden rond de € 2 miljard per jaar bedragen. Wat is dat voor bedrag?? Dat kunnen wij kennelijk missen. Ook deze week weer een meevaller van € 3,7 miljard (https://www.telegraaf.nl/nieuws/2859114/kabinet-laat-3-7-miljard-op-de-plank-liggen) . Met dit soort bedragen kunnen alle knelpunten in wat Nederland Nederland maakt moeiteloos worden opgelost. Met 10 of 20% ervan komen we overigens al een heel eind.

Wat mij betreft is de tijd van kamervraagjes en andere smoesjes voorbij. Naar mijn mening moet de hele keten eensgezind de handen ineen slaan en zich niet langer tegen elkaar uit laten spelen. We moeten gezamenlijk uitleggen en aantonen wat het belang is. Wat er op het spel staat. Het kan niet langer zo zijn dat dit hele systeem draait op de loyaliteit van de mensen die erbij betrokken zijn. Die 20 uur verhoren bijwonen voor € 315,=. Die structureel 40% onbetaald overwerken. Die voortdurend hun eigen belangen (gezinsleven, geld, vrije tijd) opofferen omdat ze geloven in het belang van het systeem waarvan ze een onderdeel zijn. Laten we er gewoon een tijdje mee stoppen. Gewoon eensgezind alles uit de handen laten vallen en zien hoe dat valt in de internationale media. Dat we ook eens genoemd worden in het rijtje Polen, Hongarije en Turkije. Dat is toch het enige waar men misschien nog gevoelig voor is.